To już 130 lat
W 1885 roku, dokładnie 130 lat temu założona została Szkoła Podstawowa w Turzy Śląskiej. Przez lata placówka przechodziła szereg reform, przybywało oddziałów kształcenia, zmieniali się dyrektorzy, nauczyciele, nawet budynki. Jednak szkoła szczęśliwie dotrwała do dnia, w którym może obchodzić swoje święto.
Historia szkoły
Mówiąc o szkole w Turzy, starsi mieszkańcy zawsze wskazują dwa budynki mieszczące się przy ulicy Powstańców. Pierwszy z nich, znajdujący się bliżej drogi, powstał prawdopodobnie około roku 1885, drugi natomiast, położony w głębi placu szkolnego, zaczął funkcjonować około roku 1911. Szkoła, stała się w pełni polską szkołą w 1922 roku, po przyłączeniu Górnego Śląska do Rzeczypospolitej. Jej pierwszym kierownikiem został p. Franciszek Pagieła, pochodzący ze Śląska Cieszyńskiego. W 1936 r. w szkole w Turzy było jeszcze 5 innych nauczycieli. Należeli do nich Andrzej Cieślar, Rudolf Górecki, Anna Kafkówna, Agnieszka Kopianka, Maria Hermanówna.
Po śmierci p. Franciszka Pagieły w 1948 r. jego następcą zostaje p. Rudolf Górecki, który pełnił tę funkcję przez 20 lat do 1968 r. Po nim kolejnymi dyrektorami szkoły byli: p. Tadeusz Pukowiec w latach 1968 – 1971 p. Eryk Lizurek w latach 1971 – 1979 p. Barbara Pukowiec w latach 1979 – 1991 p. Lucyna Gajda w latach 1991 – 1999 p. Irena Sula od 1999 roku.
W 1988 r. zapadła długo oczekiwana wśród uczniów, mieszkańców i nauczycieli decyzja o budowie nowej szkoły. 1 września 1995 r. odbyła się uroczysta inauguracja roku szkolnego w nowej szkole. Oddany do użytku segment mieścił klasy uczniów IV – VIII. Uczniowie klas młodszych uczyli się jeszcze w starej szkole.
16 listopada tego też roku szkoła przyjęła imię ks. Ewalda Kasperczyka
– postaci charyzmatycznej, wieloletniego proboszcza tutejszego kościoła, który dzięki działalności księdza stał się sanktuarium Matki Boskiej Fatimskiej, miejscem pielgrzymek. Patrona wybrano w wyniku referendum przeprowadzonego wśród mieszkańców wsi.
Pierwszy segment otwartej szkoły wzbudził zachwyt zarówno uczniów jak i nauczycieli. W ślad za nim ukończono kolejne: w 1996 r. – segment mieszczący klasy I – III, w 1998 r.– salę gimnastyczną, a w 2003 r. kuchnię, stołówkę , salkę do gimnastyki i świetlicę profilaktyczną.
Przygotowania do jubileuszu
O pomoc w przygotowaniu jubileuszu zwróciliśmy się do naszych absolwentów. Niektórzy z nich wypożyczyli nam swoje pamiątki z lat szkolnych: zdjęcia, stare zeszyty, dyplomy, laurki, klasówki, nawet dzienniczki uczniowskie, inni spisali swoje wspomnienia.
Zebrane materiały zaprezentowane zostały w dniu jubileuszu na specjalnie przygotowanej do tego celu wystawie. Wspomnienia absolwentów wydane zostaną natomiast w księdze jubileuszowej.
Żywe było również zaangażowanie uczniów w przygotowanie obchodów jubileuszowych. Dzieci przeprowadziły wywiady z tymi osobami, które niegdyś chodziły do naszej szkoły, wykonały ogromne makiety budynku szkolnego, a nawet uzewnętrzniły swoje talenty literackie, pisząc przepiękne wiersze (wręcz ody, których adresatem była Szkoła).
Bardzo istotne było także właściwe przygotowanie się do akademii, podczas której dzieci mogły zaprezentować zarówno swoje zdolności aktorskie, muzyczne, jak i taneczne.
Nasze zaproszenie przyjęli
To chyba oczywiste, że tak ważny jubileusz powinno się świętować w znakomitym gronie, a ponieważ szkoła w Turzy wychowała wielu wybitnych absolwentów, zaprosiliśmy ich wszystkich. Swoją obecnością zaszczycili nas między innymi: pan Tadeusz Szkatuła – starosta powiatu wodzisławskiego, pan Jan Bochenek – dyrektor delegatury w Rybniku, pan Daniel Jakubczyk – wójt naszej gminy, pan Krzysztof Małek – przewodniczący Rady Gminy.
W obchodach jubileuszu wzięli również udział dyrektorzy szkół i przedszkoli, członkowie rady rodziców, grono pedagogiczne, uczniowie oraz emerytowani pracownicy szkoły.
Przebieg obchodów jubileuszu 130-lecia
Uroczystość rozpoczęła się od mszy świętej. Nabożeństwo odprawili księża-absolwenci, tj.: Stanisław Juraszek, Piotr Mrozek, Andrzej Rudolf oraz nasz ksiądz proboszcz Kazimierz Czempiel.
Przed mszą delegacje uczniowskie oraz nauczyciele zapalili znicz na grobie ks. Ewalda Kasperczyka, a następnie udali się na cmentarz, by tam pokłonić się zmarłym nauczycielom oraz innym pracownikom szkoły. Złożono kwiaty, zapalono znicze, oddano się chwili refleksji.
Kulminacyjnym punktem uroczystości była jednak akademia, którą otworzyły prowadzące galę – panie Zuzanna Krótki oraz Joanna Michna. Nauczycielki przypomniały zebranym historię szkoły, udzieliły głosu pani dyrektor – Irenie Suli, która następnie przekazała pałeczkę zebranym gościom: panu Tadeuszowi Skatuli – staroście powiatu wodzisławskiego, panu Janowi Bochenkowi – dyrektorowi delegatury w Rybniku, panu Danielowi Jakubczykowi – wójtowi Gminy Gorzyce, panu Krzysztofowi Małkowi – przewodniczącemu rady Gminy Gorzyce, pani Zycie Czyż, reprezentującej Związek Nauczycielstwa Polskiego, pani Natalii Kusz, pełniącej przez wiele lat funkcję przewodniczącej rady rodziców oraz pani Irenie Sauer – poetce.
Następnie uczniowie pod artystyczną opieką pań: Bernadety Budnik, Klaudii Tatarczyk, Danuty Niziołek, Katarzyny Kuczy, Joanny Michny, Małgorzaty Frączek, Józefy Górskiej oraz choreografów zespołu Miraż i Lord Dance odegrali spektakl teatralny zatytułowany Zjazd absolwentów. Scenariusz przedstawienia napisały nauczycielki – panie Bernadeta Budnik, Joanna Michna, Małgorzata Frączek, Katarzyna Kucza.
Fabuła inscenizacji koncentrowała się wokół spotkania byłych uczniów, którzy po latach wrócili z wizytą w mury swojej szkoły. Kolejni bohaterowie opowiadali obecnemu dyrektorowi szkoły (pani Irenie Suli) o tym, jak potoczyły się ich losy. Autorki przedstawienia znalazły doskonały sposób na to, by „przemycić” trochę lokalnej historii, ale jednocześnie nie znużyć nią ani młodego, ani nieco starszego widza. W tej humorystycznej „paradzie życiorysów” uwagę przykuły przede wszystkim wspomnienia wiązane z uroczystościami szkolnymi, wyjazdem na zieloną szkołę, także z rozmaitymi konkursami, w których to absolwenci prezentowali swoje umiejętności.
Akcja przedstawienia przepięknie przeplatana była utworami muzycznymi, wykonywanymi przez naszych uczniów grających na trąbce, skrzypcach, keyboardzie, akordeonie, klarnecie, flecie prostym oraz flecie bocznym. Wszystkie utwory wyróżniało ciekawe, niezwykle oryginalne brzmienie, odchodzące nieraz od prostych melodii, niezakłócające przy tym oczywistych harmonii. Muzyce towarzyszyły niezwykle różnorodne, przygotowane wręcz po mistrzowsku, układy choreograficzne.
Na koniec młodzi aktorzy zaprosili na scenę byłych dyrektorów, by wraz z nimi móc odśpiewać finałową piosenkę, zatytułowaną Szkoła jest nowelą. Moment ten był niezwykle wzruszający dla większości zebranych, którzy na stojąco oklaskiwali młodych artystów.
Po akademii goście udali się do salki gimnastycznej, aby tam móc obejrzeć albumy, gabloty, artykuły młodych dziennikarzy, prace plastyczne szkolnych artystów oraz absolwentów, klasowe i szkolne kroniki, będące przecież skarbnicą wiedzy na temat szkolnego życia, historyczne pamiątki, a także dokumenty sięgające dawnych lat istnienia szkoły, słowem efekty stutrzydziestoletniej działalności placówek oświatowych w Turzy Śląskiej.
A na deser? Spotkanie absolwentów!
Niezwykle atrakcyjne było także popołudniowe spotkanie wszystkich absolwentów szkoły. Zebrani mieli okazję obejrzeć, odegrany rano spektakl teatralny, jak również wysłuchać popisów tych absolwentów, którzy niegdyś zdobywali dla szkoły wysokie lokaty w konkursach czy wyróżnienia.
Galę tym razem poprowadzili tacy nauczyciele, jak pan Joachim Grabiec oraz pani Elżbieta Nowak. Podczas uroczystości prowadzący pytali zebranych o to, jakie posiadają wspomnienia związane z historią szkoły oraz którymi opowieściami chcieliby się podzielić. Okazało się, że absolwenci najwyraźniej pamiętają te chwile, kiedy mogli zaprezentować swoje zdolności. Nic więc dziwnego w tym, że autorzy scenariusza tej części uroczystości, uwzględnili w swoim scenariuszu popisy absolwentów.
Najpierw wokalnie zaprezentowały się: panie Ewa Karwot oraz Katarzyn Pawlica. Przygrywała im Michalina Kucza oraz, jak zawsze nieoceniona, pani Józefa Górska –emerytowana nauczycielka muzyki w naszej szkole. Wokalistki założyły barwne stroje, spięły włosy w warkocze, dzięki czemu wyglądały dokładnie tak, jak wtedy, kiedy zdobyły główną nagrodę konkursu muzycznego. Duet cieszył się ogromną sympatią widzów.
Równie serdecznie oklaskiwany był pan Adam Kucza, który wykonał pieśń zatytułowaną Mom szczewiki nowe. Absolwent przygotował kostium, który idealnie korespondował z tekstem odśpiewywanej piosenki.
Ogromne zaskoczenie, a zarazem podziw wzbudził również zespół instrumentalny pod batutą pani Józefy Górskiej w składzie p. Aleksandra Musioł, p. Weronika Szuścik, p. Sylwia Adamczyk, p. Aneta Szewczyk, p. Sylwia Styrnol, p. Marzena Matera, p. Katarzyna Pawlica, p. Michał Pojda oraz p. Mariusz Mucha. Subtelne dźwięki wygrywane przez muzyków stanowiły poezję dla uszu wszystkich, nawet tych najbardziej wytrawnych słuchaczy. Widownia niemal oniemiała z wrażenia.
Podczas uroczystości nie zabrakło również momentów pełnych humoru i komizmu słowa. Przykładem może być chociażby skecz teatralny, przygotowany przez absolwentki, (byłe uczennice pani Bernadety Budnik). Panie Aldona Stabla, Patrycja Gembalczyk, Sabina Stabla w sposób niezwykle przekonujący przedstawiły scenkę zatytułowaną Kiszenie kapusty, natomiast ich nienaganna dykcja oraz przepiękny tembr głosu aż zmuszał słuchacza do skupienia uwagi na opowiadanej historii. Słowa uznania należą się również Pawłowi Witebskiemu, którego ślonsko godka rozbawiła chyba wszystkich słuchaczy.
Ponadto przedstawione zostały dokonania takich absolwentów, jak Ewelina Szulik, Patrycja Gembalczyk, Michał Mrozek.
Na koniec panie Zuzanna Krótki, Danuta Niziołek oraz Grażyna Salamon odczytały z biuletynu zatytułowanego Opowiem ci o mojej szkole wspomnienia: pana Tadeusza Pukowca – byłego dyrektora szkoły, pani Anieli Piątek – emerytowanej nauczycielki oraz pana Wacława Wrany.
Znaczenie uroczystości
Mottem jubileuszu były słowa Tadeusza Różewicza: Szanuj każde wspomnienie, z nich składają się wielkie historie. W przekonaniu uczestników obchodów 130-lecia Szkoły Podstawowej w Turzy Śląskiej organizatorzy zrobili wszystko, by móc wprowadzić przywołane słowa w życie. Świadczyły o tym gratulacje, życzenia, uśmiechy zebranych, ale przede wszystkim przekonanie, a raczej pewność uczniów oraz absolwentów, że oni również dołożyli cegiełkę swojej w postaci swojej historii do ogromnego gmachu doświadczeń tych, którzy uczyli się w szkole w Turzy Śląskiej.
Zuzanna Krótki, Irena Sula